jan@drakentuin.be Je moet het maar doen hé, met enkel een zonnestraaltje uit lucht en water je eigen eten maken en dat gewoon bij omgevingstemperatuur en zonder je standplaats te verlaten. Dan moet je nog weten dat je uit die lucht nog een stofje haalt waarvan er maar ongeveer 400 deeltjes per miljoen inzitten, vroeger waren dat er maar 270, maar dat is een ander verhaal. Welke labotechniek doet dat na ? Toch is dat exact wat ongeveer alle planten doen. Uit die CO2 en water maken planten met behulp van dat zonnestraaltje suikers, die ze aan elkaar plakken tot lange ketens, waarmee ze zowat de hele plant opbouwen. Ze doen dat trouwens gewoon zelf, dat zit zo in hun DNA… Deze processen spelen zich af op het niveau van atomen en moleculen waarvoor je wel heel straffe microscopen nodig hebt om er iets van te kunnen zien. Toch kunnen sommige planten gigantisch groot, zwaar en oud worden. Had ik al verteld dat je ze op de meest onherbergzame plekken van de aarde kan terugvinden. Oké, niet op alle plaatsen even weelderig en er zijn grenzen: als het water ongeveer permanent bevroren is, lukt het niet meer voor planten.
Ze zijn er al een heel tijdje. De oudste fossiele planten zijn 472 miljoen jaar oud. Dat verhaal met die CO2 en water, die fotosynthese is nog veel ouder. Waarschijnlijk is dat zo’n 2,5 miljard jaar geleden ontstaan. Ter vergelijking de aarde zelf bestaat ongeveer 4,5 miljard jaar; de mens, homo sapiens, ongeveer 300 000 jaar. Dat is wel heel veel tijd voor “research en development” door al die plantjes. Evolutie heet dat in de biologie.
Maar daar stopt het niet. In principe kan uit elke plantencel een volledige nieuwe plant ontwikkelen. De laboranten die met in vitro culturen aan de slag gaan , weten daar alles over. Maar ook in de voedselbostuin heeft dit zo zijn toepassingen. Je snijdt een takje af, bv van de rode bessenstruik, en je steekt dat in de grond. Vanuit de cellen die eigenlijk voorzien waren om blaadjes en vruchten te vormen, gaan onder de grond wortels groeien. Stekken noemen we dat. Let op , deze techniek werkt alleen bij (sommige) planten, niet bij huisdieren of kinderen!
Het kan nog straffer! Je snijdt gewoon in de buitenlucht een takje af, bijvoorbeeld van een perenboom. Dan zet je dat zonder lijm of haakjes op een onderstam waar je net een meidoorntakje van dezelfde dikte hebt afgesneden. Je doet er dan wel een verbandje rond om alles op zijn plaats te houden. Als de belangrijke details zoals tijdstip en hygiënisch werken in orde zijn, groeit het perentakje verder op de meidoornstam. Enten noemen we dat. Opnieuw dit werkt alleen bij (sommige) planten, probeer nooit de poot van je kat op het lijf van je hond te zetten!
Al die planten zijn de basis, zo ongeveer de basis voor alles op aarde. In alle ecosystemen zijn ze cruciaal. Uiteraard vormen ze ook de basis voor zowat de hele voedselketen in je tuin. Oké, ze runnen die ecosystemen niet op hun eentje. Heel wat bacteriën, schimmels, regenwormen e.a. zijn ook erg belangrijk. Maar planten zorgen voor de basisenergie die ze met wat zonlicht uit lucht en water vastleggen voor de rest van het systeem.
Wat ik nog het meest bewonder aan planten is hun diversiteit. Planten gaan echt “all the way” als het op diversiteit aan komt. Grootte, vorm, kleur, geur, … je vindt eindeloze variaties. Maar uit Drakentuinperspectief is misschien ook de smaak wel een belangrijke factor. Over smaken valt altijd te twisten, maar juist bereid is er veel lekkers te vinden in de plantenwereld. De keuze is belachelijk groot. In onze Drakentuin vind je alvast onze kleine, maar persoonlijke selectie van lekkere planten.
